ODCINEK 6 – „Śmierć i medycyna”
Jest wyrok na doktora Jana Nowotnego, podwójnego agenta, który wydał już wielu wywiadowców w ręce Gestapo. Akcja patrolu Pazur kończy się jednak niepowodzeniem. Pomysł, jak zlikwidować lekarza, ma Bella. Na przyjęciu u gubernatora Fischera, wraz z Dagerem starają się zdobyć adres Nowotnego. Dager próbuje skontaktować się z Jadwigą. Bezskutecznie. Do mieszkania Komanów przychodzi załamana pani Łokietkowa. Z Wisły wyłowiono ciało jej męża. Onyks odwiedza Bronkę w jej mieszkaniu. Zauważa, że jej synek jest chory. Obiecuje pomóc.
Akcja odcinka dotyczy wyroku na lekarza Jana Nawrotnego (gra go Cezary Żak), który jako agent Gestapo rozpracował organizację „Miecz i Pług”. W rzeczywistości chodzi o lekarza ginekologa dr Stefana Onyszkiewicza, który rzeczywiście rozpracował „Miecz i Pług”, chodził z silną obstawą i mieszkał przy ul. Noakowskiego 16 (według wspomnień i meldunku AK) lub ul. Noakowskiego 12 (według raportów AK). Miał też według meldunków mieszkać ze znajomą pielęgniarką Grzesik i służącą Heleną.
Sceny z serialu:
- w odcinku pada stwierdzenie, że lekarz ograniczył przyjmowanie pacjentek, co odpowiada rzeczywistości bowiem ograniczył się jedynie do pacjentek narodowości niemieckiej i ukraińskiej,
- próba likwidacji przez patrol Trzmielów – w rzeczywistości pierwszą próbę likwidacji podjął patrol Kazimierza Markiewicza „Cuga”, kolejną patrol Czesława Teofilak „Zadry” i patrol Bąków. Skończyły się negatywnie na wysokości rozpoznania przedakcyjnego, bowiem Onyszkiewicz był czujny i spostrzegawczy np. spostrzegł Bąka „Burzę” i w to miejsce wysłał żandarmów. Na szczęście „Burza” wycofał się wcześniej,
- fikcją jest pójście na przyjęcie do gubernatora dr Ludwiga Fischera bowiem rozpoznania mieszkania Onyszkiewicza, pod pozorem wizyty lekarskiej w jego domu – umówionej z polecenia żony jakiegoś dygnitarza ukraińskiego – dokonała Alicja Kowalczyk – żona Jana Kowalczyka „Kła” oraz towarzyszący jej Czesław Teofilak „Zadra”,
- fikcją jest zabicie gestapowca na przyjęciu,
- fikcją jest zabicie patrolu przy samochodzie, skoro obydwaj mogli się wylegitymować dokumentami Kripo, Danuta Hibner „Nina” wspominała, że jeszcze w 1944 r. 993/W nie miał samochodu,
- porwanie członka obstawy Nawrotnego – zgodne z rzeczywistością – był to Kwieciński przesłuchany przez „Naprawę” i zastrzelony przez patrol Bąków („Burza”, „Doktur”, „Szlak”) oraz J. Kowalczyk „Kieł” i „Zakalec”. „Kieł” wspominał, że patrol nie zastał wtedy Onyszkiewicza, Było to w 12 kwietnia 1943 r. W jego konwojowaniu na miejsce przesłuchania brał udział L. Wiśniewski „Sęp”,
- fikcją jest otrucie Nowotnego – Izabela Horodecka „Teresa” z 993/W, która rozpracowywała Onyszkiewicza stwierdziła, że wyrok wykonał inny oddział niż 993/W. Było to jej pierwsze zadanie po przyjęciu do 993/W w marcu 1943 r. Stanisław Leszczyński „Vigil” wspominał, że Onyszkiewicz został zastrzelony przez 993/W na ul. Noakowskiego lub ul. Polnej. Nadto badacz tematu Juliusz Kulesza podnosił, że poza kwestią rozpracowania przedakcyjnego brak jest innych dokumentów potwierdzających, że 993/W zlikwidował Onyszkiewicza. Inny meldunek AK wskazywał, że Onyszkiewicz został zabity w swoim mieszkaniu przy ul. Noakowskiego 16 m. 31 w dniu 22 maja 1943 r. Nadto tego samego dnia zastrzelono Eleonorę Pronaszko i jej syna, a według ankiety L. Wiśniewskiego „Sępa” wykonał to 993/W.
One thought on “„Ludzie i Bogowie” – co jest prawdą, a co fikcją?”