W nocy z 21 na 22 stycznia 1940 roku, w okupowanym przez sowietów Czortkowie wybuchło powstanie. Było ono pierwszym antysowieckim zbrojnym zrywem Polaków w okresie II wojny światowej. W podręcznikach do historii zazwyczaj nie piszę się o pierwszej okupacji sowieckiej, a poświęca się uwagę wyłącznie Generalnemu Gubernatorstwu i okupacji prowadzonej przez III Rzeszę. Natomiast okupacja […]
Zarys taktyki radzieckich partyzantów w okresie II wojny światowej
Partyzantka radziecka jako forma zbrojnego oporu w ukryciu, prowadzona była na obszarach objętych działaniami wojennymi podczas II wojny światowej. Obejmowała także współpracę z miejscową ludnością cywilną oraz regularnymi siłami militarnymi walczącymi na tyłach przeciwnika. Choć partyzanci często atakowali niewinnych, niniejszy tekst będzie pozbawiony ich oceny poprzez pryzmat moralności. Wojna pomiędzy dwoma totalitarnymi państwami zebrała krwawe […]
Wojna obronna 1939 roku w pigułce
Wojna obronna Polski we wrześniu 1939 roku, znana także jako kampania wrześniowa, była dramatycznym początkiem II wojny światowej. Polska, zaatakowana przez Niemcy z zachodu 1 września, a następnie przez Związek Radziecki ze wschodu 17 września, stanęła wobec przytłaczającej przewagi wrogich sił. Mimo bohaterstwa polskich żołnierzy oraz prób stawienia zorganizowanego oporu, państwo polskie zostało pokonane w […]
Maxim wz. 1910 – legendarny radziecki ckm
W historii broni palnej istnieją pewne punkty zwrotne, które zmieniają oblicze konfliktów zbrojnych i sposoby prowadzenia walki. Jednym z takich przełomowych wynalazków był ciężki karabin maszynowy Maxim, który zapoczątkował nową erę w dziedzinie broni strzeleckiej. Jego różne modele produkowane na świecie, na podstawie różnych licencji, stanowiły podstawowy ciężki karabin maszynowy używany przez wiele państw w […]
Typologia karabinów maszynowych – od I wojny światowej do współczesności
Od ponad stulecia karabiny maszynowe wywierają ogromny wpływ na działania wojenne. Ich skuteczność przeciwko piechocie doprowadziła nawet do wynalezienia czołgu podczas I wojny światowej, zmieniając tym samym sposób prowadzenia wojen i odgrywając kluczową rolę w kształtowaniu historii. Należy jednak pamiętać, że nie wszystkie karabiny maszynowe są takie same, dlatego istotne jest stosowanie właściwego nazewnictwa. Przez […]
Z łagru na front – formowanie „ludowego” Wojska Polskiego
Historia powstania polskiej armii na terenach Związku Radzieckiego jest bardzo skomplikowana i od początku była uzależniona od polityki. Stalin wielokrotnie rozważał utworzenie polskojęzycznej dywizji w ramach Armii Czerwonej. Myśl ta później przekuła się w utworzenie pierwszej dywizji piechoty, a następnie armii polskiej, której celem miała być walka z Niemcami. Preludium powstania polskiej armii w ZSRR […]
Wyzwolenie Lubelszczyzny po rosyjsku – „gorące” lato i jesień 1944 roku
18 lipca 1944 r. oddziały Armii Czerwonej rozpoczęły operację brzesko-lubelską, która w ramach szerszej operacji Bagration, miała zniszczyć wojska niemieckie stacjonujące w środkowej i wschodniej Polsce. Z powodów politycznych głównym celem ataku 1. Frontu Białoruskiego stało się wyzwolenie Lubelszczyzny i jak najszybsze zdobycie Lublina. Zgodnie z zaleceniami Stalina operacja wyzwolenia Lubelszczyzny miała być prowadzona wyłącznie siłami […]
Dwa militarne bieguny Zimnej Wojny – powstanie Paktu Północnoatlantyckiego i Układu Warszawskiego
Zimna Wojna w początkowym okresie posiadała charakter kryzysu politycznego oraz ideologicznego, jednak rozwój systemów wojskowych doprowadził do zmiany jej charakteru. Działania prowadzone przez Moskwę w latach 40-50 XX w. doprowadziły do tego, że państwa szeroko rozumianego Zachodu zaczęły postrzegać Związek Radziecki jako zagrożenie militarne. Odwrotna wizja natomiast rodziła się w głowach decydentów zasiadających na Kremlu. […]
Zimna Wojna – stosunki ZSRR i USA w ramach bipolarności
Po zakończeniu II wojny światowej stosunki pomiędzy Związkiem Socjalistycznych Republik Radzieckich a Stanami Zjednoczonymi Ameryki od samego początku możemy nazwać mianem „chłodnych”. Powstały podział świata na dwa obozy – komunistyczny Wschód i demokratyczny Zachód – rozpoczął długi okres rywalizacji nazwanej przez historyków Zimną Wojną. Jej przebieg miał różne etapy: poprzez eskalację stosunków dyplomatycznych i powstawanie […]
Gework Wartanian – człowiek, który uratował Wielką Trójkę
W listopadzie 1943 roku w Teheranie miała odbyć się konferencja, na której przywódcy koalicji antyhitlerowskiej mieli rozmawiać o dalszej wspólnej walce. O spotkaniu Roosevelta, Churchilla oraz Stalina dowiedzieli się niemieccy agenci Abwehry. Hitler postanowił ich porwać lub zamordować, co na pewno przechyliłoby zwycięstwo na stronę III Rzeszy. O planowanej konferencji w Teheranie Niemcy dowiedzieli się […]