W nocy z 27 na 28 marca 1945 roku w willi przy ówczesnej ul. Pęcickiej w Pruszkowie funkcjonariusze NKWD aresztowali członków Rady Jedności Narodowej, stanowiącej reprezentację polityczną Polskiego Państwa Podziemnego.

Sowieci, pod pozorem gotowości do przeprowadzenia rozmów z członkami władz PPP, przygotowali operację aresztowania zaproszonych delegatów. 27 marca do Pruszkowa przybyli: delegat rządu i wicepremier na kraj Jan Stanisław Jankowski, ostatni Komendant Główny AK, obecnie pełniący funkcję Komendanta Głównego organizacji „NIE” gen. Leopold Okulicki, przewodniczący Rady Jedności Narodowej Kazimierz Pużak (przedstawiciel PPS „Wolność, Równość, Niepodległość”) oraz pełniący funkcję tłumacza Józef Stemler-Dąbski, jednocześnie wiceminister Departamentu Informacji Delegatury RP na Kraj. Następnego dnia dojechali pozostali uczestnicy planowanych rozmów: Antoni Pajdak (PPS-WRN), Stanisław Jasiukowicz, Kazimierz Kobylański, Zbigniew Stypułkowski i Aleksander Zwierzyński ze Stronnictwa Narodowego, Józef Chaciński i Franciszek Urbański ze Stronnictwa Pracy, Adam Bień, Kazimierz Bagiński i Stanisław Mierzwa ze Stronnictwa Ludowego oraz Eugeniusz Czarnowski i Stanisław Michałowski ze Zjednoczenia Demokratycznego.

Wszyscy oni zostali podstępnie aresztowani przez NKWD i następnego dnia wywiezieni na Okęcie, skąd odlecieli specjalnym samolotem do Moskwy. Na umówione spotkanie przywódców PPP 27 marca 1945 nie dotarł Bolesław Biega, który po dwóch godzinach został aresztowany przez NKWD na dworcu kolejowym w Piotrkowie Trybunalskim, po czym także wywieziony w głąb ZSRR.

Wszyscy aresztowani stanęli przed pokazowym procesem politycznym przeprowadzonym w dniach 18–21 czerwca 1945 roku w Moskwie przed Kolegium Wojskowym Sądu Najwyższego ZSRR. Polakom na podstawie fałszywych dowodów zarzucono m.in. działania przeciwko Armii Czerwonej i Związkowi Sowieckiemu oraz współpracę z Niemcami przeciwko ZSRS. Pokazowy proces szesnastu łamał podstawowe zasady prawa międzynarodowego.

 

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

W górę