7 grudnia 1941 roku miał miejsce japoński atak na Pearl Harbor, amerykańską bazę marynarki wojennej na Hawajach. To wydarzenie nie tylko oznaczało początek wojny japońsko-amerykańskiej na Pacyfiku, ale także zmieniło przebieg całego konfliktu, prowadząc do zaangażowania Stanów Zjednoczonych w wojnę na dwóch frontach: europejskim i azjatyckim.
Za atak na Pearl Harbor odpowiadał japoński sztab wojskowy pod przewodnictwem admirała Isoroku Yamamoto. Plan zakładał przeprowadzenie skoordynowanego ataku na amerykańską bazę bez formalnego wypowiedzenia wojny, co miało zaskoczyć przeciwnika i dać Japończykom przewagę strategiczną. Atak rozpoczął się od sygnału „Tora-Tora-Tora” – hasła, które oznaczało, że akcja została rozpoczęta pomyślnie.
Wczesnym rankiem 7 grudnia 1941 roku, nad Pearl Harbor pojawiły się japońskie siły powietrzne i morskie. W skład atakujących jednostek wchodziły m.in. 6 lotniskowców z 360 samolotami, 2 pancerniki, 9 niszczycieli i 10 okrętów podwodnych. Cała operacja została zaplanowana i przeprowadzona przez japońskich admirałów Yamamoto i Nagumo.
>>> Czytaj także: Zmarł ostatni japoński uczestnik ataku na Pearl Harbor <<<
O godzinie 8:00 rano japońskie samoloty rozpoczęły atak na amerykańską bazę, gdzie w porcie znajdowało się wówczas 70 okrętów amerykańskich. Zaskoczenie było totalne – atak miał miejsce w niedzielny poranek, co oznaczało, że wielu amerykańskich żołnierzy było na urlopach lub w czasie wolnym. Atak trwał około dwóch godzin i zakończył się o 10:00 rano. W jego wyniku zginęło około 2400 Amerykanów, a ponad 160 samolotów zostało zniszczonych. Zatopionych lub uszkodzonych zostało również około 20 jednostek pływających, w tym pancerniki i niszczyciele. Po stronie japońskiej życie straciło około 65 osób, a sama operacja była niezwykle udana z punktu widzenia militarnego.
Amerykańska klęska w Pearl Harbor była wynikiem kilku czynników. Przede wszystkim, atak zaskoczył obrońców bazy. Amerykanie nie byli przygotowani na takie wydarzenie, co było efektem nie tylko niedocenienia potencjalnego zagrożenia ze strony Japonii, ale również błędów w organizacji. W bazie brakowało podstawowych środków obrony, takich jak sieci przeciwtorpedowe, a okręty nie były odpowiednio zabezpieczone przed atakami powietrznymi. Co więcej, brakowało także systemów wczesnego ostrzegania – zarówno radarowych, jak i ludzkich posterunków obserwacyjnych. Działa przeciwlotnicze nie były gotowe do użycia w momencie, gdy japońskie samoloty nadleciały nad bazę.
Atak na Pearl Harbor miał dalekosiężne konsekwencje dla przebiegu II wojny światowej. Zaskoczenie i ogromne straty poniesione przez Stany Zjednoczone spowodowały, że dzień po ataku, 8 grudnia 1941 roku, Stany Zjednoczone wypowiedziały wojnę Japonii. To wydarzenie przyczyniło się do pełnego zaangażowania USA w konflikt, a także do zmiany dynamiki wojny na Pacyfiku, gdzie Stany Zjednoczone stały się głównym przeciwnikiem Japonii.
>>> Czytaj także: USS Stewart – amerykański „Duch Pacyfiku” w japońskiej służbie <<<
Pomimo tego, że atak odniósł zwycięstwo militarnego charakteru, nie zniszczył kluczowych jednostek amerykańskiej floty, takich jak lotniskowce USS „Lexington” i USS „Enterprise”, które odegrały zasadniczą rolę w dalszym przebiegu walk. Ponadto, atak na Pearl Harbor doprowadził do zjednoczenia narodu amerykańskiego w walce przeciwko Japonii i pozostałym państwom Osi. Wkrótce potem Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny z Niemcami i Włochami, a II wojna światowa weszła w nową fazę, która zakończyła się zwycięstwem aliantów.