W nocy z 2 na 3 maja 1921 roku wybuchło III powstanie śląskie, będące odpowiedzią na niekorzystną dla Polski propozycję podziału Górnego Śląska. Powstanie, które trwało dwa miesiące, zakończyło się sukcesem – do Polski przyłączono większy niż wcześniej zakładano obszar regionu.

Decyzję o przynależności Górnego Śląska miała podjąć aliancka Rada Ambasadorów, w oparciu o wyniki plebiscytu, zgodnie z ustaleniami konferencji wersalskiej. Plebiscyt, który odbył się 20 marca 1921 roku, był jednak silnie zakłócony przez niemiecki terror. Wcześniej, z tego samego powodu, wybuchły dwa nieudane powstania – pierwsze w sierpniu 1919 roku, a drugie w sierpniu 1920 roku, które doprowadziło do utworzenia mieszanej polsko-niemieckiej policji plebiscytowej.

W plebiscycie wzięło udział ponad 1,1 miliona osób, jednak na wynik znacząco wpłynęła migracja z Niemiec – aż 182 tysiące osób przybyło specjalnie, by zagłosować przeciwko przyłączeniu Śląska do Polski. Ostatecznie za przynależnością do Polski opowiedziało się 40,3% głosujących, co było wynikiem rozczarowującym dla strony polskiej. Propozycja Brytyjczyków i Włoch przewidywała, że Polska otrzyma jedynie dwa powiaty – pszczyński i rybnicki, co wywołało niezadowolenie. W odpowiedzi, w kwietniu 1921 roku, polskie siły zaczęły przygotowania do trzeciego powstania.

>>> Czytaj także: Grupa Wawelberg i pierwsze polskie operacje specjalne na Śląsku <<<

Zbrojne działania rozpoczęły się w nocy z 2 na 3 maja od wysadzenia mostów i linii kolejowych, odcinając Śląsk od Niemiec. W pierwszych dniach powstańcy odnieśli znaczące sukcesy, zdobywając większość obszaru plebiscytowego. Niemcy, dowodzeni przez generała Karla Hoefera, podjęli kontratak 20 maja, zdobywając Górę św. Anny – kluczowe strategicznie miejsce. Jednak polskie siły zdołały powstrzymać dalsze natarcie i utrzymać swoje pozycje. Walki trwały do 25 czerwca, kiedy to na mocy porozumienia pod naciskiem Komisji Międzysojuszniczej ogłoszono rozejm. Obie strony miały opuścić tereny plebiscytowe do 5 lipca.

Ostatecznie, w październiku 1921 roku, Rada Ambasadorów podjęła decyzję o przyłączeniu do Polski kilku ważnych, wysoko uprzemysłowionych powiatów – katowickiego, lublinieckiego, tarnogórskiego, świętochłowickiego, pszczyńskiego i rybnickiego. Miało to ogromne znaczenie dla gospodarczego bytu II Rzeczypospolitej. Wobec powyższego cel powstania został w dużej mierze osiągnięty. Na tych terenach w 1922 roku utworzono autonomiczne województwo śląskie.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

W górę