6 czerwca 1944 roku, wczesnym rankiem, rozpoczęła się największa operacja desantowa w historii wojen – lądowanie aliantów w Normandii, znane również jako D-Day. Była to pierwsza faza operacji „Overlord”, której celem było otwarcie drugiego frontu w zachodniej Europie i wyzwolenie kontynentu spod niemieckiej okupacji.
Operacja „Overlord” była przedsięwzięciem bez precedensu – pod względem liczby użytych wojsk, sprzętu i koordynacji międzynarodowej. Na jej czele stanął amerykański generał Dwight D. Eisenhower. Trzon sił stanowili żołnierze amerykańscy, brytyjscy i kanadyjscy, wspierani przez liczne jednostki specjalne i flotę liczącą około 7000 jednostek, w tym 1200 okrętów wojennych. W ciągu jednego dnia przez kanał La Manche przetransportowano około 156 tysięcy żołnierzy.
>>> Czytaj także: Tyneham i Imber: brytyjskie wioski duchów. Kulisy przygotowań do D-Day <<<
Inwazja miała dwa etapy. Nocą z 5 na 6 czerwca przeprowadzono desant powietrznodesantowy. Około 24 tysiące spadochroniarzy i żołnierzy piechoty szybowcowej miało za zadanie opanować kluczowe mosty, skrzyżowania i punkty oporu – m.in. most Pegaz. Operacje te nosiły kryptonimy „Albany”, „Chicago”, „Boston”, „Detroit”, „Elmira”, „Deadstick” i „Mallard”.
Rano 6 czerwca rozpoczęła się zasadnicza faza desantu morskiego. Siedem dywizji piechoty, wspieranych przez czołgi i komandosów, wylądowało na pięciu wyznaczonych plażach: „Utah” i „Omaha” (wojska amerykańskie), „Gold” i „Sword” (brytyjskie) oraz „Juno” (kanadyjskie). Choć na większości odcinków lądowanie przebiegało pomyślnie, to na plaży „Omaha” opór Niemców był wyjątkowo zaciekły. Żołnierze szturmujący ten odcinek musieli zmierzyć się z dobrze usytuowanymi stanowiskami ogniowymi, rozmieszczonymi na wysokich klifach, oraz ponieśli ciężkie straty – sięgające około 3000 ludzi.
Wybrzeże Normandii stanowiło część tzw. Wału Atlantyckiego – niemieckiego systemu umocnień, który miał zatrzymać każdą próbę inwazji. Obrony broniły jednostki 7 Armii niemieckiej, w tym 352 Dywizja Piechoty, która w niemal jednej trzeciej składała się z przymusowo wcielonych obywateli ZSRR, Polaków i Alzatczyków, co obniżało jej wartość bojową. Elitarne niemieckie dywizje pancerne znajdowały się zbyt daleko, by skutecznie zareagować w pierwszych godzinach walk. Tylko jedna grupa bojowa z 21 Dywizji Pancernej zdołała podjąć ograniczoną interwencję. Luftwaffe – niemieckie lotnictwo – pojawiło się nad Normandią dopiero dziesięć dni później, 16 czerwca.
Lądowanie w Normandii było przełomowym momentem II wojny światowej. Otworzyło zachodni front i dało początek wyzwalaniu Europy spod niemieckiej okupacji. Wydarzenia z 6 czerwca 1944 roku stały się symbolem odwagi, poświęcenia i współpracy sojuszników w walce o wolność i pokój.