30 maja 1913 roku w Londynie podpisano traktat, który oficjalnie zakończył I wojnę bałkańską — konflikt zbrojny trwający od października 1912 roku między Ligą Bałkańską a Imperium Osmańskim.

Państwa bałkańskie — Bułgaria, Serbia, Grecja i Czarnogóra — połączyły siły w 1912 roku, tworząc tzw. Ligę Bałkańską. Celem ich sojuszu było wyparcie Turcji z europejskich posiadłości, które Osmanowie kontrolowali od połowy XIV wieku. Inspiracją dla Bałkanów stały się sukcesy Włoch w wojnie włosko-tureckiej (1911–1912), które pokazały słabość tureckiego imperium.

Wojnę rozpoczęła Czarnogóra 8 października 1912 roku, a niedługo potem do walki przyłączyli się pozostali członkowie Ligi. Siły sprzymierzeńców szybko osiągnęły przewagę dzięki dwukrotnej przewadze liczebnej nad wojskami tureckimi. Najcięższe walki toczyły Bułgaria, Serbia i Grecja, zdobywając znaczne obszary od Epiru po Macedonię i Trację.

Pierwsze rozmowy pokojowe rozpoczęły się już w grudniu 1912 roku, po podpisaniu zawieszenia broni (choć Grecja początkowo go nie uznała). Pod naciskiem europejskich mocarstw — zwłaszcza Wielkiej Brytanii — zwołano konferencję w Londynie. Jednak sytuacja na froncie nadal była dynamiczna, a przewrót młodoturecki z 23 stycznia 1913 roku oraz wznowienie działań wojennych w lutym dodatkowo skomplikowały rokowania.

Decydującym momentem były nowe porażki tureckie: Bułgarzy zdobyli twierdzę w Adrianopolu, a Grecy — w Janinie. W obliczu klęsk Imperium Osmańskie poprosiło o nowe zawieszenie broni w kwietniu 1913 roku. W maju wznowiono negocjacje, które doprowadziły do podpisania traktatu.

Na mocy traktatu z 30 maja 1913 roku Imperium Osmańskie zostało zmuszone do rezygnacji ze wszystkich swoich posiadłości w Europie na zachód od linii Enez–Midye, tracąc m.in. Macedonię i Kretę. Pod wpływem Austro-Węgier i Włoch uznano także niepodległość Albanii, proklamowanej jeszcze w listopadzie 1912 roku. Serbia i Grecja musiały wycofać swoje siły z terenów zamieszkanych przez Albańczyków.

Podział łupów wojennych kształtował się następująco: Serbia i Czarnogóra rozdzieliły między siebie Sandżak Nowopazarski, Macedonia została podzielona pomiędzy Serbię, Bułgarię, Grecję i Czarnogórę, a Grecja uzyskała również Kretę i część Tracji Zachodniej.

Pokój londyński okazał się krótkotrwały. Bułgaria, niezadowolona z podziału Macedonii, już w czerwcu 1913 roku uderzyła na swoich niedawnych sojuszników — Serbię i Grecję, wywołując II wojnę bałkańską. Walki na Bałkanach i zmieniające się granice stworzyły napiętą sytuację w całej Europie, która wkrótce miała doprowadzić do wybuchu I wojny światowej.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

W górę