10 kwietnia 2010 roku doszło do jednej z największych tragedii w historii współczesnej Polski. W katastrofie wojskowego samolotu Tupolew Tu-154M pod Smoleńskiem zginęło 96 osób, w tym Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Lech Kaczyński z małżonką Marią Kaczyńską, a także najważniejsi przedstawiciele polskiego państwa, duchowieństwa, wojska i organizacji społecznych.
Polska delegacja leciała do Smoleńska, by wziąć udział w uroczystościach upamiętniających 70. rocznicę zbrodni katyńskiej. Na pokładzie znaleźli się m.in. ostatni prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski, wicemarszałkowie Sejmu i Senatu, 18 parlamentarzystów, najwyżsi dowódcy Sił Zbrojnych RP, funkcjonariusze Biura Ochrony Rządu, pracownicy Kancelarii Prezydenta, duchowni, przedstawiciele ministerstw, organizacji kombatanckich i społecznych, a także załoga samolotu.
Do katastrofy doszło podczas podejścia do lądowania na lotnisku Smoleńsk-Siewiernyj – dawnej bazie wojskowej, funkcjonującej wówczas jako lotnisko cywilne o ograniczonym standardzie technicznym. W trudnych warunkach atmosferycznych – gęstej mgle i widzialności ograniczonej do około 500 metrów – załoga próbowała wylądować. Samolot zszedł poniżej bezpiecznej ścieżki podejścia, uderzył w drzewa, wykonał niekontrolowaną półbeczkę i rozbił się na zalesionym terenie niedaleko pasa startowego.
Samolot o numerze bocznym 101 był maszyną wojskową typu Tu-154M Lux, wyprodukowaną w 1990 roku w zakładach w Kujbyszewie (ZSRR). Obsługiwał go 36 Specjalny Pułk Lotnictwa Transportowego, będący w dyspozycji Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.
Katastrofa była ciosem dla państwa polskiego – zginęła znaczna część elity politycznej, wojskowej i społecznej. W dniach 10–18 kwietnia 2010 roku, decyzją pełniącego obowiązki Prezydenta RP marszałka Sejmu Bronisława Komorowskiego, ogłoszono żałobę narodową.
Wydarzenie poruszyło nie tylko Polaków, ale i społeczność międzynarodową. Uroczystości pogrzebowe oraz ceremonie upamiętniające ofiary katastrofy odbyły się zarówno w Polsce, jak i poza jej granicami. Tragedia pod Smoleńskiem znalazła się także w centrum debat politycznych, społecznych i eksperckich, a jej okoliczności do dziś pozostają przedmiotem sporów i kontrowersji.
Zdjęcie główne: Szczątki Tu-154 pod Smoleńskiem \ Źródło: Wikimedia Commons (CC BY-SA 2.5)